Kompensacje zakładane w oparciu o art. 75 POŚ.

Zgodnie z art. 75 ustawy Prawo Ochrony Środowiska

„W trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac, a w szczególności ochronę gleby, zieleni, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych. Przy prowadzeniu prac budowlanych dopuszcza się wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to konieczne w związku z realizacją konkretnej inwestycji. Jeżeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa, należy podejmować działania mające na celu naprawienie wyrządzonych szkód, w szczególności przez kompensację przyrodniczą”.

Jest to przypadek działań kompensacyjnych najczęściej występujący w polskiej praktyce ocen oddziaływania na środowisko, który jednocześnie umożliwia nam wypełnianie celu zawartego w Dyrektywie 92/43 EEC określonego jako:
„zachowanie lub odtworzenie, we właściwym stanie ochrony, siedlisk przyrodniczych oraz gatunków dzikiej fauny i flory ważnych dla Wspólnoty”
Cel ten odnosi się bowiem nie tylko do obszarów Natura 2000, lecz do całego terytorium, Państw Członkowskich.

Nałożenie kompensacji jest środkiem ostatecznym, gdyż w pierwszym rzędzie niezbędne jest takie zaplanowanie inwestycji by zapewnić – jak określono to w art. 75
wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to konieczne w związku z realizacją konkretnej inwestycji

Jeżeli zniszczenie siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków nie da się uniknąć – dopiero wtedy możemy stosować działania kompensacyjne.
Różnica jest tu o tyle istotna, że w powszechnym przekonaniu nie musimy uwzględniać położenia siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków podczas procesu planowania inwestycji, a jedynie - jeśli na przeznaczonym pod inwestycję terenie takowe się znajdą – wystarczy ich utratę „skompensować”. Tak jednak nie jest – zgodnie z prawem kompensacja jest „wyjściem ostatecznym”.
Artykuł 75 POŚ całkowicie traci znaczenie, gdy inwestycja planowana jest w obszarze Natura 2000 i może wywrzeć znaczący wpływ negatywny na integralność obszaru lub powoduje niszczenie siedlisk i/lub siedlisk gatunków (jeśli nie wywiera takiego wpływu – nadal znajduje zastosowanie, podobnie jak poza obszarem Natura 2000).