[11] Powiadomienie RDOŚ we Wrocławiu o wyrządzeniu szkody w środowisku
Powiadamiamy o stwierdzeniu przypadku wyrządzenia szkody w siedlisku gatunku priorytetowego pachnicy dębowej (Osmoderma eremita, nr 1084) związanego z usunięciem trzech drzew zasiedlonych przez osobniki wyżej wymienionego gatunku, co oznacza fizyczną likwidację populacji zamieszkujących usunięte drzewa.
Wrocław, 22 kwietnia 2009
Pan Edward Biały
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska
Powstańców Warszawy 1
50-951 Wrocław
Podmiot zgłaszający szkodę:
Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław,
Piotr Tyszko-Chmielowiec i Krzysztof Smolnicki
Powiadomienie o wyrządzeniu szkody w środowisku
Na podstawie art. 24 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju jako organizacja ekologiczna zgłasza wystąpienie szkody w środowisku. Fundacja, zgodnie z uprawnieniem wynikającym z art. 24 ust 6 cytowanej ustawy, będzie uczestniczyć w postępowaniu na prawach strony.
Data wystąpienia szkody środowisku: grudzień 2008.
Szkodę zgłoszono do zgłaszającego w styczniu 2009.
Rodzaj szkody
Powiadamiamy o stwierdzeniu przypadku wyrządzenia szkody w siedlisku gatunku priorytetowego pachnicy dębowej (Osmoderma eremita, nr 1084) związanego z usunięciem trzech drzew zasiedlonych przez osobniki wyżej wymienionego gatunku, co oznacza fizyczną likwidację populacji zamieszkujących usunięte drzewa.
Miejsce wystąpienia szkody
Szkoda w środowisku została wyrządzona w oddziałach 204-208 i 211 znajdujących się w zarządzie Nadleśnictwa Żmigród (55-130 Żmigród, Wojska Polskiego 2-3) wzdłuż drogi nr 439, w gminie Żmigród, powiat trzebnicki. Teren należy do obszaru Natura 2000 „Ostoja nad Baryczą” (PLH020041) i do Parku Krajobrazowego Doliny Baryczy.
Opis szkody
Szkoda polegała na usunięciu przynajmniej trzech dębów zasiedlonych przez pachnicę dębową oraz 170 dębów - potencjalnych siedlisk pachnicy. Według informacji Nadleśnictwa Żmigród, te pozaplanowe cięcia były spowodowane potrzebą poprawienia bezpieczeństwa ruchu na szosie i były konsultowane z Dolnośląską Służbą Dróg i Kolei. Z posiadanych informacji wynika, że działania nie były opiniowane przez organy ochrony przyrody, zarówno na szczeblu Dolnośląskiej Dyrekcji Parków Krajobrazowych, jak i przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Wykonujące wycinkę Nadleśnictwo Żmigród dysponowało informacjami, na podstawie których mogło i powinno spodziewać się, że wycinane drzewa mogą być zasiedlone przez pachnicę – miało bowiem informację o wcześniejszym stwierdzeniu pachnicy w 2 drzewach o podobnych parametrach w tym samym miejscu. Mimo to, przed dokonaniem wycinki w żaden sposób nie ustalono, czy przewidywane do wycinki drzewa nie są zasiedlone przez gatunek chroniony.
Znaczenie szkody w środowisku
Wycięcie 3 drzew zasiedlonych przez pachnicę jest istotnym zmniejszeniem jej lokalnej populacji. Ponadto, wycięcie 170 starych dębów jest krytycznym pogorszeniem stanu ochrony lokalnego siedliska populacji. Mimo pozostawienia dwóch drzew zasiedlonych przez gatunek, jednocześnie radykalnie zredukowano (poprzez wycinkę większości alei dębowej) siedlisko gatunku w omawianym regionie, wystawiając pozostawione przy życiu populacje na ryzyko zaniku, wskutek usunięcia w sąsiedztwie większości innych, zdatnych do zasiedlenia drzew. Działanie takie jest istotnym pogorszeniem siedliska gatunku w obszarze, a szkodę wyrządzoną należy zaliczyć do szkód istotnych także z punktu widzenia art. 6(3) Dyrektywy Siedliskowej.
Załączamy dokumentację szkody w środowisku wraz ze zdjęciami i planem sytuacyjnym wystąpienia szkody.
Wnosimy o pilne podjęcie działań przewidzianych przepisami Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie.
Równocześnie zwracamy uwagę, że:
- Wycięcie drzew zasiedlonych przez pachnicę dębową jest naruszeniem §6 pkt 1, 4 i 5 Rozporządzenia Ministra Środowiska w z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Ponieważ Nadleśnictwo Żmigród na podstawie posiadanych informacji powinno liczyć się z występowaniem pachnicy dębowej w wycinanych drzewach, naruszenie to musi być kwalifikowane jako umyślne, w związku z czy pociąga za sobą odpowiedzialność karną na podstawie przepisów o ochronie przyrody. Wnosimy o podjęcie działań prawem przewidzianych.
- Nawet nieumyślne wycięcie drzew zasiedlonych przez pachnicę jest uchybieniem obowiązkom wynikającym z art. 12 ust 1d Dyrektywy 92/43/EEC Brak wiedzy o występowaniu pachnicy nie może być usprawiedliwieniem naruszenia, ponieważ brak takiej wiedzy (co stwierdzono w sentencji wyroku ETS C-183/95) sam w sobie jest uchybieniem wobec art. 12 ww. Dyrektywy. Niezależnie od działań wynikających z ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, wnosimy więc o wykonanie obowiązku usunięcia skutków naruszenia prawa wspólnotowego oraz podjęcie środków gwarantujących, że takie zdarzenia nie będą powtarzały się w przyszłości.
- W omawianym przypadku istnieje także podejrzenie równoczesnego naruszenia art 33 ustawy o ochronie przyrody (co również pociąga za sobą odpowiedzialność karną) oraz uchybienia obowiązkowi wynikającemu z art. 6(2) i 6(3) Dyrektywy 92/43/EEC, z uwagi na wystąpienie szkody w obszarze Natura 2000, w którym pachnica jest przedmiotem ochrony. Doszło do likwidacji trzech stanowisk Osmoderma eremita, co jest znaczącym pogorszeniem stanu populacji tego gatunku w obszarze, wobec 7 zinwentaryzowanych w otaczającym kompleksie leśnym i 69 w całym obszarze Natura 2000 (inwentaryzacja gatunków Natura 2000 prowadzona w latach 2006-2007 przez PTPP „pro Natura”). Wnosimy o wykonanie obowiązku usunięcia skutków naruszenia prawa wspólnotowego oraz podjęcie środków gwarantujących, że takie zdarzenia nie będą powtarzały się w przyszłości.
dr inż. Piotr Tyszko-Chmielowiec Krzysztof Smolnicki
Ekspert Prezes Fundacji
Do wiadomości:
· Nadleśnictwo Żmigród
· Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu
· Dolnośląska Służba Dróg i Kolei
· Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych
· Urząd Gminy Żmigród
Załącznik: ekspertyza
